10 sty 2018

Historia Bogumina. Część 1.

mesto-bohumin.cz

Miasto Bogumin jest jednym z średniowiecznych miast na Górnym Śląsku. Leży nad Odrą, na skrzyżowaniu dwóch ważnych szlaków handlowych - bursztynowego i solnego. Znajduje się na terytorium plemiennym Golężyców. Biegła też tędy droga z Pragi do Krakowa. Później należał do Księstwa Raciborskiego i podlegał zarówno Piastom jak i Przemyślidom. Być może na przełomie XII i XIII wieku stała tu pierwsza drewniana kaplica. Od samego początku miał bardzo dogodne położenie strategiczne.
Bogumin pojawił się w historii wskutek konfliktu księcia opolsko-raciborskiego Władysława z biskupem ołomunieckim Brunonem z Schauenburga.  Książę walczył o odzyskanie terenów, które około 1180 roku utracił jego dziadek, Mieszko Plątonogi. W jednym z dokumentów wchodzących w skład tzw. Formularza królowej Kunegundy, datowanym na rok 1256 lub 1262 pada nazwa wsi Bogun (villam Bogun). Z pewnością jednak osada znajdowała się tu już wcześniej i była to osada słowiańska. Następna wzmianka to dokument z roku 1291, kiedy to w miejscowości istniała już parafia, podlegająca opactwu benedyktyńskiemu w Orłowej. Wtedy to po raz pierwszy pada niemiecka nazwa przyszłego miasta - Oderberg. Nazwa owa wskazuje, iż pomiędzy 1256/62 a 1291 rokiem do Bogumina dotarła kolonizacja na prawie niemieckim. Według tezy, prawa miejskie Bogumin otrzymał z rąk księcia Władysława opolsko-raciborskiego. Niewykluczone, iż lokacji dokonał jeden z jego synów, najstarszy Mieszko, lub najmłodszy Przemysł. Jako że przez jakiś czas bracia rządzili wspólnie, lokacja mogła być ich wspólną inicjatywą.
W wykazie dziesięcin należnych biskupstwu wrocławskiemu sprzed 1305 roku Bogumin wzmiankowany jest jako Odirbergk. Choć nazwa ta ma pochodzenie niemieckie, wiadomo, iż większość mieszczan było Słowianami.
foto.turistika.cz
Najprawdopodobniej w okresie 1320-1400 zbudowano kościół farny Narodzenia Najświętszej Maryi Panny. Po roku 1400 dobudowano wieżę. Jest to kościół gotycki.
Podczas panowania ostatniego Piasta w Raciborzu imieniem Leszek, Boguminem władali Baruthowie, ród wywodzący się z Górnych Łużyc. Dokument z 6 stycznia 1373 po raz pierwszy informuje o zamku Baruthswerde. Otóż rycerz Paszko, któremu wskutek pożaru spłonęły dokumenty dotyczące jego posiadłości i związanymi zeń spraw, wystąpił do księcia Jana I o potwierdzenie praw i przywilejów wydanych jeszcze przez księcia Leszka. Jan potwierdził więc Paszkowi przywileje, w tym posiadanie Bogumina.
W pierwszej dekadzie XV wieku, być może poprzez wywłaszczenie, Bogumin trafił w ręce księcia Jana II żelaznego. W latach 1406-1407 władca ów toczył spór o miasteczko z księciem cieszyńskim Przemysławem I. Spowodowane to było tym, iż siostra Jana, Małgorzata, została synową tego drugiego, wnosząc do małżeństwa w wianie min. Bogumin, lecz zmarła jakiś czas po ślubie. Brat księżniczki doprowadził do odzyskania miasteczka.
W latach 1409-22 Bogumin wraz z zamkiem należały do rodziny Tworkowskich z Krawarza. Najpierw właścicielem był Andrzej, lecz podczas sprzedaży dóbr w 1422 jako sprzedawcy figurują bracia Mikołaj i Wincenty. W tym momencie Bogumin przeszedł w ręce rycerza Bielika von Kornitz spod Raciborza. W 1435 Sobek wraz z bratem Mateuszem, wzmiankowani jako posiadacze miasteczka otrzymali od księcia pobliską Olzę. Podczas ich rządów Śląsk najechały wojska husyckie, lecz nie wiadomo, co działo się wówczas z Boguminem.
W 1451 zamek i miasteczko nabył morawski szlachcic Jan Jicinsky. Jako że nie miał męskiego potomka, w 1473 odsprzedał swe dobra braciom Janowi i Stefanowi z Wierzbnej. Cztery lata później Jan zmarł. Jego brat nacieszył się Boguminem tylko pięć lat i zmarł w 1482. Nowym posiadaczem zamku wraz z miasteczkiem został Jan Burzej z Klwowa. Podobnie jak dwaj poprzednicy, nie porządził zbyt długo i kilka lat póżniej przeszedł na drugą stronę. W 1485 majątek przypadł księciu Janowi V raciborskiemu, procesującym się z bratem zmarłego - Piotrem. Książę był w posiadaniu Bogumina i zamku Baruthswerde jeszcze krócej, aniżeli jego trzej poprzednicy, albowiem tylko rok. Odsprzedał go za cenę 4200 guldenów węgierskich Sobkowi Bielikowi von Kornitz. W 1488 Sobek wystarał się u króla Macieja Korwina o nadanie miasteczku przywileju dwóch jarmarków rocznie. Tym oto sposobem znaczenie Bogumina wzrosło. Jednakże w kilka lat później szlachcic musiał sprzedać swój zakup.

                                                             Koniec części pierwszej

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz